Propusnost membrana kod biljaka odnosi se na sposobnost staničnih membrana da dopuštaju prolazak različitih tvari, poput vode, iona i molekula, u i iz stanice. Ova osobina membrana ključna je za održavanje stanične homeostaze i regulaciju transporta tvari potrebnih za rast i razvoj biljke.
Karakteristike propusnosti membrana:
- Selektivna propusnost – Biljne membrane su selektivno propusne, što znači da kontroliraju koje tvari mogu ući u stanicu ili izaći iz nje. To omogućava biljci da zadrži korisne tvari, poput hranjivih iona, i eliminira otpadne produkte.
- Uloga proteina – Specifični proteini u membrani, kao što su kanali i prijenosnici, olakšavaju aktivni i pasivni transport molekula. Pasivni transport ne zahtijeva energiju i odvija se difuzijom, dok aktivni transport zahtijeva energiju za prijenos tvari protiv gradijenta koncentracije.
- Utjecaj okoline – Propusnost membrana može varirati pod utjecajem vanjskih čimbenika, kao što su temperatura, pH tla i prisutnost određenih tvari. Na primjer, niske temperature mogu smanjiti fluidnost membrane i time smanjiti njezinu propusnost.
Održavanje odgovarajuće propusnosti membrana važno je za regulaciju turgora (pritisak vode u stanicama), fotosintezu i prijenos hranjivih tvari unutar biljke.